طبیعت اگر چه در چنگال خشکسالی اسیر آمده است و بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری آن با مرگی تدریجی و سخت دست و پنجه نرم می کند. اما شکوه و زیبایی آن همچنان با اندک توشه برجای مانده و داشته اندک و نیمه جان، پابرجاست و به علاقمندان طبیعت آرامش می دهد و راز دار خلوت آنهاست.
طلوع ربیع و آغاز جشن و سرور در اعیاد این ماه و در روزهای پایانی تابستان نوید فرصت استفاده از طبیعت، قبل از آغاز خزان و سرمای پاییز دارد.
قله های زیبا و فرح بخش منطقه گردشگری و مشرف و مجاور بر قلعه آرتاگوانا بار دیگر در فرصت فراهم آمده، دوستداران طبیعت را به تفرّج و حمایت فرا می خواند.
در فرصت پیش رو همه دعوتیم به کوه پیمایی و تماشای هیبت و نسیم صبحگاهی “پنج من” و عصر دل انگیز دامنه های جنوبی قلعه بر همگان آشکار است که این همه شکوه و زیبایی در تنیده در میراث فرهنگی و تاریخی و آثار ارزشمند قدمای این خطه از مفاخر علما، حکما، شعرا و نخبگان قرون گذشته در هر جای از ایران اسلامی بود و در آن نقطه وابستگی و دلبستگی فرهنگی _ اجتماعی وجود داشت و آبادانی آن می توانست روح و روان آزرده و رنجور مردم آن را تیمار باشد، بدون شک اولویت اول در تخصیص اعتبار و تامین زیرساخت و تسهیل امور سرمایه گذاران را می اشت و دارالشفای اوقات فراغت و سختی های خانواده ها بود.
اما به هر دلیل که باز بر من و شما آشکار است، برخی کم کاری ها و تعصبات و اولویت دادن به کارهای زودبازده که بَه بَه چَه چَه آن متولیان شهر را خوشحال دارد و نیز نگاه نامتوازن و جزیره ای استان در بلوکه اعتبارات دولتی، گردشگری و فرهنگی در مرکز، سبب شده است این منطقه منحصر به فرد با اعتبارات قطره چکانی بر سر سرنوشت همچون بوته ها و گونه های آن با ویرانی و نابودی مبارزه کند.
با اینهمه اما از ارزش، شکوه و آرامش منطقه هیچ کاسته نشده است و پیوسته با دل ربایی و ناز، چشم انتظار علاقمندان و شهروندان می باشد تا ساعات و لحظاتی را در دامنه های منطقه به خوشی سپری کنند.
ولی با توجه به زخم های حوادث طبیعی و غیر طبیعی که بر پیکره نحیف طبیعت منطقه برجای مانده است، برخی ملاحظات از سوی طبیعت گردان و علاقمندان ضروری است و باید بدانیم که بوته ها، درختچه ها و گونه های مختلف، بسیار شکننده و آسیب پذیر شده اند و هرگونه بی پروایی در آتش افروختن، لگدمال کردن، چیدن نامناسب، حرکت در غیر مسیر کوره راه ها می تواند تخریب و نابودی را تسریع کرده و انقراض آنها را سبب شود.
همچنین رها کردن زباله های پلاستیکی، شیشه، و قوطی ها و بسته های روکش دار که منعکس کننده شدید نور بر بوته ها و برگ های سبز هستند و بازیافت طولانی دارند، سوختگی و خشکی گیاهان را به شدت تشدید و تسریع می کنند.
همینطور رها کردن زباله در پای بوته ها و مجاور درختان، تشدید کننده آفات و مقاوت و تکثیر آنهاست که باید مورد پرهیز باشد.
قرار گرفتن پلاستیک های رها شده بر بوته ها و شاخه ها نیز ضمن ایجاد شکستگی و ممانعت از نور، رطوبت و اکسیژن مناسب، منظره بسیار زشتی را در طبیعت که سراسر زیبایی و لطافت است، موجب می شود و ترس و وحشت در پرندگان ایجاد می نماید.
آواز صبحگاهان کبک و تیهو در دامنه بوذرجمهر که آلاینده های پلاستیکی و باقی مانده مواد غذایی فاسد، خطرات جدی و کشنده ای را برای آنها ایجاد نموده است، چنان زیبا و دلنشین است که انسان را بدنبال خود تا قله ها می کشاند و می برد.
البته پرندگان بومی منطقه که با خشک شدن چشمه ها و سنگ آب های کوهستان به سمت آب های راکد و فضای سبز منطقه روی آورده اند، خطرات دیگری نیز آنها را تهدید می کند که با ایجاد آبشخورهای مناسب در دل کوه های منطقه می توان به آنها کمک کرد.
یکی دیگر از راه های کمک به پرندگان و بوته های گیاهی منطقه کمک و همکاری فروشگاه ها و بازار منطقه در عرضه مواد خوراکی و غیر در بسته بندی های پاکتی غیر پلاستیکی است که آلودگی کمتری دارند، می باشد.
انتقال زباله و پسماند دورهمی های خانوادگی یکی دیگر از راه های پاکسازی و حفظ سلامت طبیعت منطقه و کمک به گیاهان و حیوانات که با کمترین زحمت قابل انجام است و احساس آرامش و هویت به اقدام کننده می دهد،انتقال بازمانده ها به خارج از منطقه می باشد.
کوره راه های ایجاد شده زیر پای کوه نوردان نیز مسیرهای راحت و امنی را برای علاقمندان و خانواده ها فراهم آورده است که می توان عمق کوه های منطقه را زیر پاگذاشت.
خیر نبینند آنهایی که مانع رشد و توسعه منطقه شدند