مسجد در اسلام نهادی دینی و اجتماعی است که جایگاهی ویژه در زندگی مسلمانان دارد، مسجد در صدر اسلام تنها برای عبادت و راز و نیاز ساخته نشد و در طول تاریخ نیز مرکزی برای آموزش، تصمیم‌گیری‌های اجتماعی، بسیج عمومی، حل اختلافات، رسیدگی به امور مردم، اطلاع از احوال مؤمنین و مسلمانان، پشتیبانی وقایع و حوادث، رسیدگی به امور نیازمندان، مسافران، بیماران و حتی مهمترین مرکز مشارکت و برنامه‌ریزی‌های سیاسی و فرهنگی بوده است.
همچنین مسجد از همان ابتدای ظهور اسلام، به عنوان قلب تپنده جامعه و مرکز اعلان رسمی تشکیل حکومت اسلامی شناخته شد و پیامبر اسلام (ص) پس از هجرت به مدینه، در اولین اقدام مسجد قُبا و سپس مسجد النبی را بنا نهاد تا الگویی جامع و تمام عیار برای همه مساجدِ پس از آن باشد.
همینطور مسجد نهادی زنده و پویاست که نقش‌های متعددی در جامعه ایفا می‌کند چنانکه انقلاب اسلامی از مسجد آغاز شد و با تکیه بر مسجد به پیروزی رسید.
در جنگ تحمیلی، قائله ها و حوادث برانداز و در جنگ ۱۲ روزه اخیر نیز مسجد مطمئن ترین تکیه گاه و پاسدار امید و بسیج اجتماع مردم بود . در ادامه راه هم بنظر می رسد مسجد بعنوان خانه خدا، پایگاه انقلابی مردم و قرارگاه بسیج و انتظار، باید بیش از پیش مورد توجه در تصمیم و برنامه باشد و به حداقل های تعریف شده و کاربرد و ظرفیت آن اکتفا نگردد . چنانکه برای جذب جوانان و نوجوانان لازم است زیبایی های سمعی و بصری، محتواهای کاربردی با محوریت پاسخ به شبهات، نیازها و راهگشا برای رسیدن به حیات طیبه، در اولویت برنامه ها و فعالیت های مساجد باشد.
در این راستا امکانات رفاهی و آموزشی _ فرهنگی مساجد می تواند بسیار تاثیر گذار در تحقق اهداف مترتب بر مسجد و تصمیمات محلی آن باشد و لذا هیآت امنا و روحانیون بایستی شبکه ای از خیرین، مطلعین، معتمدین و موثرین را سازماندهی و در شوراهای مشورتی و اندیشه ورز بکارگیرند و با کمک این شبکه آنچه را از مسجد مورد انتظار و نیاز است دنبال نمایند .
همینطور یکی از افتخارات و دلیل استقلال و اقبال مساجد از صدر اسلام تا کنون مطالبه گری، مردمی بودن و مورد استفاده بودن بدون تبعیض و تفاوت برای همه مردم و برخورداری از نیت خیر خیرین و واقفین بوده است.
لذا پویایی و محوریت مسائل روز و پرداختن به مشکلات و مطالبات مردم در مساجد می تواند تداوم بخش حرکت الگویی مسجد آنگونه که پیامبر اسلام اراده کرد، باشد.
