هزینه چند میلیاردی برای هیچ و پوچ

در اواخر دوره پنجم شورای اسلامی شهر قاین بود که خبر خرید تجهیزات کارخانه چند منظوره و تولیدی بتن، بلوکه و موزائیک با شرایط تخفیف که درآمد پایدار و مناسبی برای شهرداری قاین خواهد داشت کام شهروندان را شیرین کرد.این پروژه که در شورای پنجم نصب و راه‌اندازی نشد و به‌عنوان یک کار ناتمام به شورای ششم منتقل گردیده است اکنون با اما و اگرهای متعددی از عدم صرفه اقتصادی، نقص و کمبود در قطعات، هزینه میلیاردی برای تکمیل، موازی با بخش خصوصی، هزینه‌های نگهداری و مشکل تامین منابع بالا روبروست.

همچنین این پروژه که مولود یک سفر شهردار و برخی اعضای شورا می‌باشد به اذغان منابع آگاه در شورا و شهرداری از بدو امر فاقد طرح، لایحه و برنامه مطالعه شده بوده و از بستر مناسب کارشناسی برخوردار نبوده است و اکنون بعد از گذشت مدتی طولانی نه تنها امکان درآمد و تولیدی برای شهرداری ندارد، بلکه برای راه‌اندازی نیازمند اختصاص بیش از ۴ میلیارد تومان یعنی دو برابر آنچه هزینه خرید باصطلاح کارخانه بوده است، دارد.

هزینه بالای انجام گرفته در این پروژه در حالی که شهرداری برای تامین منابع خود معمولاً با تنگناها و بدهی میلیاردی روبرو می‌باشد و نیز مطالبه شهروندان در این خصوص ما را برآن داشت تا گزارش پیش‌رو را تهیه و تقدیم مخاطبین نشریه نموده و به قضاوت فراخوانیم.

🔸 سرپرست شهرداری قاین: توجیه اقتصادی ندارد

مجید کهن ترابی در پیگیری این مسئله می گوید: «تا کنون برای نصب تجهیزات کارخانه مبلغ ۲ میلیارد و ۳۵۰ میلیون تومان هزینه شده است و طبق برآورد جهت تکمیل و راه‌اندازی آن مبلغ ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان به شرح(لیفتراک یک میلیارد و ۲۰۰، ۵۰۰ عدد پالت به مبلغ یک میلیارد تومان، سیلوی سیمان ۴۰۰ میلیون تومان، اتاق بخار ۲۰۰ میلیون تومان، دو قالب جدول و موزاییک ۴۰۰ میلیون تومان، سیستم توزین ۸۵۰ میلیون تومان، رباط ۲۵۰ میلیون تومان) مورد نیاز است».

وی در ادامه می‌گوید: «برای تکمیل قطعات و اتمام کار و برای تامین هزینه لازم از شورا کسب تکلیف کردیم که البته تاکنون پاسخی داده نشده است و ظاهراً قرار است در کمیسیون عمران مجدداً بررسی شود».

کهن‌ترابی در موضوع طرح و برنامه این پروژه هم می‌گوید: «طرحی نداشتیم، طـرح توجیهی نبـوده است، بلند شدند رفتـند آنجا(تبـریز) و قرارداد بستند و نیامدند از چهار نفر سوال کنند آیا این کار برای شهرستان توجیه دارد؟ تاثیر آن بر بخش خصوصی چیست؟ نیاز و بازار این اقدام چه میزان خواهد بود و آیا توجیه اقتصادی دارد یا ندارد؟ در ثانی ما در روزهای پایانی ارسال قطعات و مراجعه نصّاب متوجه کمبود قطعات شدیم و تا آن روز فکر می‌کردیم کارخانه همین مقدار تجهیزات لازم دارد و با نصب آن‌ها راه‌اندازی می‌شود. اما نصّاب قطعات زیادی را برشمرد و گفت برای راه‌اندازی به قطعات دیگری نیاز است و چون بودجه لازم دیده نشده و شهرداری درآمدی ندارد به شورا نامه نوشتیم که اگر کار می‌خواهد ادامه پیدا کند در بودجه و متمم، بودجه لازم پیش‌بینی شود و تکلیف شهرداری در تامین منابع از محل فروش زمین یا هر طریق دیگری مشخص گردد».

سرپرست شهرداری قاین در خصوص علت ترک تشریفات در این پروژه میلیاردی نیز اظهار بی اطلاعی می‌‌کند و می‌افزاید: «ترک تشریفات برای موارد خاصی است، مانند جلوگیری از برگشت اعتبار به‌دلیل زمان اندک برای هزینه و همچنین موارد انحصاری که شامل این پروژه نمی‌شود و باید استعلام انجام و مناقصه برگزار می‌گردید».

وی ادامه می دهد:« اگر مناقصه برگزار می‌شد و دیگر شرکت‌ها فرصت حضور پیدا می‌کردند مشکلات و نواقص کار مشخص می‌گردید و در شرایط بهتری می‌شد این کار انجام شود و این‌گونه نبود که هیچ کس جز شهردار با شرکت فروشنده در ارتباط نباشد و نتواند مشکلات و مسائل بعدی را دنبال کند. نکته مهم دیگر این است که طرح باید در کمیسیون عمران شورا چکش کاری می‌شد و نه اینکه قبل از دریافت قطعات و در حالی که هنوز تجهیزات به‌صورت کامل دریافت نشده است، تمام پول و چک تحویل شرکت می‌شد و خلافی صورت می‌گرفت».

کهن‌ترابی می‌گوید: «انتظار بود ابتدا پیش‌بینی فضای مناسب برای کارخانه هم صورت می‌گرفت و متناسب با نیاز تجهیزات، سوله‌ای احداث و در آن پیش‌بینی‌های لازم صورت می‌گرفت، نه اینکه اول تجهیزات خریداری و بخشی وارد شهرستان شود و آنگاه گفته شود در فلان جا سوله‌ای داریم، تجهیزات را ببریم آنجا که این کار نیز هزینه سنگینی را بر شهرداری تحمیل کرد و یک سوله را از کار انداخت و یک سوله بدلیل کوچکی بلا استفاده ماند».

🔸 عضو سابق شورای شهر: بدون مشورت اقدام به خرید کردند

سعید شهرستانی رئیس کمیسیون عمران شورای پنجم نیز در پیگیری این موضوع می‌گوید: «متاسفانه باید اعتراف کنم در سال آخر شورا، تصمیمات قائم به فرد بود و هیچ‌گونه شور و مشورتی نمی‌شد و این موضوع هم به هیچ عنوان، به‌عنوان یک طرح سرمایه‌گذاری پایدار در جایی مطرح نشده بود و نمی‌دانم چرا و چگونه سفر و خرید تبریز اتفاق افتاد»‌.

وی در ادامه می‌افزاید: «مهم‌ترین دلیل خرید این تجهیزات بعد از بازدید دوستان از نمایشگاه و سفر تبریز، دلایل توجیهی شهردار در جلسه شورا بود که به‌عنوان نظر کارشناسی مبنای انجام قرار گرفت؛ البته ما در کمیسیون خیلی موافق این کار نبودیم و امیدوار بودیم طرح خرید در فرمانداری رد شود که نشد، و البته قبل از اینکه موافقت فرمانداری اعلام شود دو روز قبلش نامه موافقت شورا برای خرید دستگاه‌ها به شهردار ابلاغ شده بود».

شهرستانی در خصوص نحوه تامین منابع این اقدام نیز می‌گوید هیچ یک از این خریدها در بودجه شهرداری پیش‌بینی نشده بود و نمی‌دانم، اصرار شورا یا تمایل شهردار سبب انجام چنین خرید و تامین منابع با فروش املاک شهرداری شد.

یک منبع آگاه در شهرداری قاین نیز معتقد است که این طرح اصلاً توجیه ندارد و می‌افزاید: «اولاً با این پول و یا سود سالانه آن می‌شد درآمد پایدارتری برای شهرستان ایجاد کرد و در ثانی شهرداری و شهرستان به تولید روزانه آنچه گفته می‌شود( ۲۰۰۰) بلوکه یا جدول نیاز ندارد و مصرف موزائیک هم به شدت کم است و مطلب دیگر اینکه استهلاک و هزینه نگهداری ماشین آلات خیلی بالاست و برای سرویس و نگهداری هیچ مهارتی وجود ندارد و بالاخره اینکه کار مشابه در شهرستان وجود دارد و بخش خصوصی زیان می‌بیند».

🔸رئیس سابق شورای اسلامی شهر قاین:  نیاز صدرصدی شهرداری بود!

اما محسن فلکی رئیس وقت شورای اسلامی شهر قاین در مورد شبهات مطروحه در خصوص خریداری دستگاه‌های (تایل بتن) و با دفاع از این اقدام می‌گوید: «این اقدام بر اساس نیاز صددرصدی شهرداری صورت گرفته است و هدف بعد از تامین نیاز شهرداری ایجاد درآمد پایدار بوده است».

وی در ادامه می‌افزاید: «کارخانه برای راه‌اندازی اولیه فقط به یک سیلو نیاز دارد و ممکن است برای تنوع تولید و تکمیل، به قطعات جانبی دیگری نیاز پیدا کند که در فاز اول دیده نشده و البته با توجه به تورم به هزینه‌های بیشتری نیز نیاز پیدا کند».

فلکی در ادامه با اعلام آمادگی برای هرگونه مناظره با منتقدین و مخالفین این کار می‌گوید: «مهندس برنا، شهردار و مشاورین وی در کمیسیون عمران، فرماندار و معاونت عمرانی فرمانداری کاملاً در جریان خرید و نیاز این تجهیزات بوده‌اند و با لایحه خرید موافقت نموده‌اند. همچنین سازمان همیاری‌های استان در جریان بوده و از طریق این سازمان اقدام شده است و بنا بود تا پایان کار شورا راه‌اندازی شود که اتفاقات شهرداری مانع شد».

وی در پایان با تاکید و دفاع مجدد می‌گوید: «طرح شبهه در مورد تایل بتن ناشی از ناتوانی در اتمام کار است وگرنه به‌جای صرف انرژی و زیر سوال بردن خدمات و تلاش‌های انجام شده باید فکر و ذکر دوستان معطوف به، به نتیجه رساندن کار باشد».

🔸 شورای جدید دوباره بررسی می‌کند

شورای ششم که هنوز کمیسیون عمران آن تشکیل نشده و سامان لازم را ندارد اما اعلام کرده است موضوع در جلسه مطرح شده که با توجه به اینکه شاید این کارخانه توجیه نداشته باشد، برای بررسی بیشتر به کمیسیون عمران ارجاع می‌شود.

مهدی احمدنژاد مسئول کمیسیون عمران شورا هم در این خصوص می‌گوید: «هنوز اعضای کمیسیون انتخاب نشده‌اند، وقتی اعضا تعیین و کمیسیون تشکیل شد بر حسب اولویت‌ها موضوعات بررسی خواهد شد».

مجتبی نوروزی معاون امور عمرانی و برنامه‌ریزی فرمانداری‌ قاینات نیز در این خصوص گفت: «بار اول که موضوع به کمیسیون تطبیق رسید با توجه به اینکه مبلغ آن بالاتر از حد قانونی ترک تشریفات بود، رد و به شهرداری برگشت داده شد. برای بار دوم با توجه به اینکه سقف مبلغ رعایت شد و از لحاظ قانونی مغایرتی نداشت مورد تایید قرار گرفت».

اکنون باید به انتظار نشست تا علی‌رغم هزینه میلیاردی از جیب مردم و اختلاف شدید و تفاوت دیدگاه در نحوه اقدام و توجیه‌پذیر بودن یا نبودن(تایل بتن)، شورای ششم خود را پیدا و کمیسیون عمران تشکیل و اولویت‌های خود را تعیین و سپس اگر فرصتی کارشناسی پیش آمد به افکار عمومی پاسخ دهد که در شهرستان با وجود تنگناهای شدید مالی و بحث‌های گسترده در مشکل تامین حقوق و تعیین تکلیف بدهی‌ها نظر مبارک خود را برای توقف یا ادامه کار اعلام کند.

اعضای شورای شهر و شهرداری باید بدانند با توجه به مباحث تورمی، نگهداری و استهلاک تجهیزات، بلوکه بیش از ۲ میلیارد تومان بودجه مردمی شهرداری و بلا استفاده بودن آن و بالاخره برای پاسخ به مطالبه و توقع ایجاد شده، خیلی زود دیر خواهد شد و هزینه تحمیلی بر شهروندان دوچندان خواهد گشت.